Over smaak valt niet te twisten

Over smaak valt niet te twisten

(Wil je niet de hele blog lezen?De korte versie staat op www.purehorse.nl/vragen.)

Regelmatig krijgen we de vraag of we onze voeding niet wat lekkerder kunnen maken… Want tja, ook paarden hebben een mening over wat ze eten en onze oervoeding wordt niet altijd even enthousiast ontvangen door alle paarden.

Met oervoeding bedoel ik bijvoorbeeld de mixen uit onze Pure Horse boxen. Deze voeding wordt niet op smaak gebracht met suikers (let op dit kunnen ook natuurlijke suikers uit fruit zijn), granen en andere geur- en smaakstoffen. Maar ook de smaak van de mineralenmixen wordt niet verdoezeld door dragers als luzerne. Alles smaakt zoals het smaakt, niets wordt mooier gemaakt dan het is.

Dit is met een reden. Zo heb je de toevoegingen (bijvoorbeeld eiwitbronnen als luzerne of zetmeelbronnen als graan) zelf in de hand en kan je die zelf weglaten of hoger of lager doseren. Hierdoor kan je veel beter de voeding op het individu afstemmen in plaats van dat het een eenheidsworst wordt.

Uiteraard zijn er paarden die hun natuurvoer met smaak eten! Sommige komen van ver achterin de wei aangerend voor hun bakje. Dus laat je niet ontmoedigen door deze blog om het te proberen. Dit is vooral geschreven voor de paarden die wel moeite hebben of zelfs geheel weigeraars zijn. Want ik kan het mooier maken dan het is, maar dat zou te rooskleurig zijn, natuurvoeding heeft gewoon een minder grote acceptatie kans als snackbar voer.

Waarschijnlijk zal bijna ieder mens zich hierin kunnen herkennen. Pizza, lasagne, friet en chocola staan over het algemeen ook hoger op de favorietenlijst dan rauwkost en grote hoeveelheden groentes.

De mismatch tussen de moderne tijd en het oerdesign van het paard

Er bestaat zoiets als “het instinct”, maar het instinct kan ook verstoord zijn. Paarden in het wild weten als geen ander wat, wanneer en hoeveel ze precies willen eten. Onze gedomesticeerde paarden kunnen dit ook, kijk maar naar de Brumbies of Mustangs, wat van oorsprong ontsnapte gedomesticeerde paarden zijn. Zij hebben zich opnieuw 100% aangepast aan het “wilde” leven. In feite kan dus ieder paard deze kennis aanboren (mits de omgeving dit faciliteert). Het kan dus zijn dat je paard iets niet lekker vindt omdat er op dat moment geen behoefte aan is of hij vindt het natuurlijk gewoon echt, echt niet lekker (mij krijg je ook met geen stok aan de mosselen, te vies voor woorden).

Echter is het wel zo dat heel veel gedomesticeerde paarden stofwisselingsgestoord zijn (ook al vertonen ze soms nog geen klachten die jij kan waarnemen) en dan is het nog maar de vraag of ze, terwijl ze uit balans zijn, ook nog goed weten wat wel en niet goed voor ze is. Het kan zijn dat ze dan iets weigeren te eten, terwijl je weet dat het wel goed zou zijn.

Daarnaast heeft het brein een voorkeur voor suiker (of met andere woorden: energierijke voeding) en in zekere mate ook voor proteïne, vet en zout. Dus binnen onze voedingsmogelijkheden voor gedomesticeerde paarden, die per definitie veel rijker is aan deze voedingsstoffen, is het sowieso al veel moeilijker om balans te houden en een gezonde smaakbeleving te handhaven voor het paard.

De meeste paarden hebben in hun leven niet geleerd wat je allemaal wel en niet kan eten qua diversiteit in de voedingssoorten en hun structuur. Die krijgen gras met misschien een paar andere soort plantjes, hooi,  muesli of brok en een liksteen. En dat was het dan wel zo’n beetje voor het gemiddelde paard. Terwijl, in het wild eten ze zo veel meer dingen! Takken, bloemknoppen, steeltjes, wortelen, mos, paddenstoelen en weet ik niet wat. In feite mediceren zij zichzelf en houden zo hun gezondheid op pijl.

Onze paarden kunnen weinig zelf kiezen (al is er gelukkig een “wave” aan mensen aan het ontstaan die steeds meer diversiteit aanbieden). Dat maakt dat ze minder kunnen oefenen in divers eten. En als je niet goed kunt oefenen verwatert helaas ook de kundigheid hierin.

Al deze factoren of een combinatie ervan kunnen een reden zijn waarom jouw paard gezonde voeding met lange tanden eet (of zelfs geheel weigert). Het goede nieuws is, je kunt het trainen en je paard helpen om zijn smaakbeleving te veranderen zodat hij of zij wel weer met smaak, gezonde en sobere voeding (zonder smaak makers) kan eten die past bij de oerbehoefte.

Waarom kan de overgang moeilijk zijn?

Los van of je een zoetekauw als paard hebt, of dat je paard eigenlijk al zijn hele leven gezonde balancers eet, kan het alsnog zo zijn dat je paard moeite heeft met het aanpassen naar divers eten waar geen smaakmakers in zitten.

Sowieso kan je losse kruiden (zoals de Season Fit box) als basisvoeding niet vergelijken met een brokje. Ook al was dat brokje al heel sober qua smaak. Het feit dat het een brokje is, is al bepalend. Structuur verandering is ook een reden waarom sommige paarden moet wennen.

Als je heel basaal kijkt kunnen er een paar redenen zijn waarom je paard de oervoeding niet zomaar eet.

• Het kan zijn dat er één kruid in de mix zit waardoor hij of zij de hele mix laat staan.
• Het kan ook zijn dat je iets door de mix hebt gemengd (bijvoorbeeld een mineralen mix) wat vies wordt gevonden.
• Het kan zijn dat het lijf uit balans is waardoor het instinct onjuist wordt beïnvloed. Een verstoorde darmflora en darmgezondheid kan hier ook aan bijdragen.
• Het kan zijn dat je paard uit balans is qua suikerbehoefte, vaak zijn dit de paarden die een voorgeschiedenis aan suikerrijk ruwvoer of krachtvoer hebben gehad.  
• Het kan ook zijn dat je paard de structuur niet herkent. De kruiden zijn expres klein gehouden, maar dit geeft wel een afwijkende structuur als je paard alleen gewent is om brokjes te eten.
• En het kan zijn dat je paard specifiek even geen behoefte heeft aan de kruiden of balancer. Dat is niet zo spannend en dan kan je het over een tijdje opnieuw aanbieden. Vaak eten ze het dan wel.

De uitzonderingsgevallen

In deze blog kijken we naar de “normale” redenen waarom je paard mogelijk moeite heeft met oervoeding. Maar er zijn nog wel een paar andere mogelijkheden, al komen ze in de regel niet zo snel voor bij een gemiddeld ogenschijnlijk gezond paard. Met deze oorzaken komen we iets dieper in de materie van de gezondheid van het paard. En dit is dus echt niet bij ieder paard aan de hand dat bijvoeding weigert. Toch wil ik er wel even aandacht aan besteden, want het komt wel degelijk voor.

Dit kunnen ook redenen zijn waarom bijvoeding minder graag gegeten word:

• Maagzweer.

Paarden met een niet ontdekte maagzweer (en het komt vaker voor dan je denkt), hebben vaak moeite met nieuwe voeding. Ze zijn in wezen argwanend wat het zal doen met de pijn in de maag als ze iets nieuws eten. Dit is het type paard wat eigenlijk altijd met alle voedingswisselingen moeite heeft. Ze eten vaak ook wat trager, kunnen een eeuwigheid doen over hun prakkie opeten, gaan na het eten van de bijvoeding dingen aflikken of eten hapjes hooi gecombineerd met hapjes bijvoeding. Soms gaan ze ook soppen met hooi in water. Soms willen ze niet aangeraakt worden rondom de maag/buik, kunnen singelnijd hebben, gapen vaak meer dan normaal en sommige paarden gaan luchtzuigen. Het kan ook zijn dat je paard dun is en niet goed aankomt.

• Buikpijn.

Als een paard geen goede darmgezondheid heeft, kan dat buikpijn geven. Er zijn vrij veel paarden die rondlopen met darmproblemen. Soms vallen de klachten weinig op, paarden leren er vaak mee leven (tot op bepaalde hoogte). En in sommige gevallen geeft dat een constante druk op de buik, waardoor bijvoeding eten niet altijd lekker wordt gevonden. Beeld maar in, als je zelf milde buikpijn hebt, dan heb je ook niet altijd zin in alles. Het is een klein beetje hetzelfde als bij een maagzweer, het paard is dan een beetje huiverig over wat de bijvoeding doet met de buikpijn. En dus wordt bijvoeding, zeker als deze nieuw is, met lange tanden gegeten of geweigerd.

• Lever-gedoe.

Paarden kunnen misselijk worden, maar ze kunnen niet overgeven. Daardoor kunnen wij niet goed waarnemen of ze zich niet lekker voelen qua misselijkheid. Sommige paarden willen niet goed eten, vaak gaat dit dan in periodes en wordt het moeilijker bij periodes van stress of periodes van vergrote detoxificatie-druk (tijdens de rui of bijvoorbeeld als de buren hun mais bespuiten met pesticide).

• Tanden.

Deze is bekend uiteraard. Problemen aan het gebit kunnen het eten flink in de weg staan. Er zijn gevallen waarbij hooi of gras eten goed gaat, maar bijvoeding niet.

Wat doe je er aan?

Verdenk je je paard dat hij of zij in de categorie “uitzonderingen” valt, neem dan altijd contact op met een professional (tandarts, dierenarts en voedingsdeskundige).

Als oplossing voor de normale bijvoedingstwijfelaars heeft de voedingsindustrie de afgelopen decennia over het algemeen smaakmakers (bijvoorbeeld graan, suiker en smaak- en geurstoffen) aan de voeding toegevoegd. Dat vind ik een beetje “bah”, want over het algemeen moet je dan concessies doen aan de kwaliteit en gezondheid van de voeding. Dan kan het zomaar zo zijn dat je gezonde prakkie toch meer het karakter krijgt van een snackbarmaaltijd.

Dus mijn antwoord is altijd “Nee, we kunnen de voeding niet lekkerder maken.”. Want ik doe geen concessies op kwaliteit en gezondheid! 

Gelukkig is smaak geen zwart-wit dingetje. Smaak is onderhevig aan hartstikke veel factoren! Met de juiste incentives kan je in heel veel gevallen je McDonald’s-paard toch leren vegan te eten (bij wijze van spreken).

En in deze uitgebreide blog ga ik je van zoveel mogelijk kennis en tips voorzien, zodat jij je paard goed kan helpen over te gaan naar super gezonde voeding.

Old Mac Donald had a farm

Helaas is er lange tijd een onhandige voedingsmarkt geweest voor paarden. Men heeft te lang gedacht dat 1 kg ruwvoer per 100 kg paard gezond was en dat je straffeloos de missende energiegehaltes kon aanvullen door graan bij te voeren. Dit beeld is ontstaan door de militairen, die hebben gezocht naar mogelijkheden om zo min mogelijk ruwvoer bij het front nodig te hebben. Later is deze manier van voeden normaal geworden. Nu weten we beter en zie je dat de bijvoeders langzaam veranderen naar een gezondere versie voor het paard.

Feit is wel, veel van onze paarden en hun nabije voorouders zijn allemaal opgegroeid met veel graan en suiker (melasse bijvoorbeeld). Dit geeft een smaakadaptatie, die voor sommige paarden lastig is om los te laten. Ga maar na, als je zelf jarenlang fastfood hebt gegeten en je mag daarna alleen nog rauwkost eten, mwa, daar staat je lijf dan niet om te springen. Althans, het deel van je lijf dat snakt naar gezonde stofjes wel!

Maar een deel heeft het er moeilijk mee. Met name het brein en de beloningsstofjes die vrijkomen bij het eten van hoog calorische voeding. Er zijn verschillende processen in het lichaam die zich zijn gaan aanpassen op het fastfood. Je darmflora is daar bijvoorbeeld een belangrijke in. De interne stemmetjes zullen in eerste instantie afkeer hebben tot de rauwkost en gaan juichen bij een bak friet. Ik veronderstel dat het bij paarden net zo werkt. Zeker weten doe ik het niet, ik heb nog nooit een diepte interview gehad met een paard, maar het gedrag doet toch vermoeden dat het soortgelijk werkt.

Het mooie is, dat het lijf uiteindelijk wel heel happy wordt van rauwkost. Maar daar is wel enig doorzettingsvermogen en soms creativiteit voor nodig, want dat kost tijd en moeite.

Zeker als het om paarden gaat. Ze kunnen immers niet praten en je kunt ze ook niet vertellen dat jouw gezonde prakkie echt veel beter voor ze is. Zelf kan je nog op jezelf inpraten dat je echt even door die bak rauwkost moet heen worstelen, dat het voor een goed doel is en dat je het waarschijnlijk ooit lekker gaat vinden. Wij kunnen langetermijndenken. Een paard niet in deze mate.

Ik vergelijk het wel eens met een kind wat ziek is. Stel je hebt een baby en die hoest flink. Je moet hem of haar er dan medicijnen voor geven. Uiteraard is dat medicijn super goor en je baby weigert het of moet huilen. Stop je dan met het te geven? Nee, want je weet dat het nodig is. Maar wat ga je meestal wel doen? Creatief worden! Misschien ga je het medicijn verstoppen in iets lekkers, of je geeft maar een ieniemienie beetje en bouwt het langzaam op.

En zo kan je dat ook voor je paard doen. Je kan je paard leren zijn of haar smaak te veranderen en uiteraard ga ik je daarbij helpen!

Om te weten hoe creatief je kan worden ga ik je handvatten geven. Wat wel en wat niet?

Smaakmakers die de gezonde smaakontwikkeling verstoren

Er zijn een paar dingen die ik nooit gebruik of echt alleen in zeer zeer uitzonderlijke gevallen (en in kleine hoeveelheden) toepas. Dat komt omdat ik de voordelen niet vind opwegen tegen de nadelen.

Heel streng doch simpel gezegd zijn dat de letterlijk bewerkte suikers, al ben ik ook terughoudend met de onbewerkte suikers in fruit want uiteindelijk wordt dat in het lijf (naast natuurlijk ook allerlei waardevolle stofjes) gewoon als suiker opgenomen en laat de bloedsuikerspiegel stijgen. De meest bekende bewerkte suikers zijn melasse, siroop, appelsiroop, appelmoes, appelsap en appelpulp.

Daarmee vallen dus de meeste muesli’s en brokken af. Bijna altijd zit er in meer of mindere maten een vorm van suiker in. Juist als je de smaak wilt begeleiden naar (ik zal maar zeggen) vegan, moet je kappen met alles wat nog enigszins verslavend werkt. Want dat is onder andere wat er is gebeurd. Er is in zekere mate een verslaving op suiker ontstaan.

Even voor de helikopterview: per saldo is een mini beetje suiker in de bijvoeding niet zo spannend, er zit ook een ruime hoeveelheid suiker in het ruwvoer (rekenvoorbeeld voor een paard van 400 kg: 8% suikergehalte in de 10 kg hooi per dag = 800 gram suiker op een dag). Maar daarvan is de smaakbeleving wel een beetje anders, al zal het bij heel suikerrijk hooi (boven de 10%) wellicht ook weer verstorend werken. Ter vergelijking, wilde paarden zitten rond de 4% suikerintake in hun ruwvoer inname, dus dat is significant lager.

Maar in ieder geval zijn de suikers uit bijvoorbeeld bijvoeding, waarmee je met een kleine portie toch veel suiker voert, hetgeen wat de verslaving flink kan doen aanwakkeren. Dus bij 500 gram brok met een suikergehalte van 40% geeft dit 200 gram suikerintake in hele korte tijd. Dat is dus niet zo handig. Minder erg is het als je 50 gram van een balancer voert waar  2% suiker in zit. Dan geeft dit per saldo een suiker intake 1 gram en is dus niet zo spannend.

Als je de smaakbeleving wilt optimaliseren is het elimineren van suiker uit de bijvoeding wel aan te raden, maar zoals je hierboven kunt lezen, er is enige nuance in wat “veel” suiker is.

Het andere euvel wat ook hier bij hoort, is graan. Op zich ben ikzelf relatief genuanceerd over graan (dat kan je in deze blog lezen), maar als je kijkt naar de meeste voeders krijg je geen biologisch onbewerkt graan (zonder mais). Je krijgt allerlei bewerkingen, rare ingrediënten (zoals sojaolie of bi-carbonaat) en vaak ook allerlei reststoffen die enkel een belasting zijn voor het lichaam. Kortom, dit soort producten zijn een echte no-go.

Als je paard echt heel oke is qua zijn gezondheid en je maar een enkel handje biologisch graan per dag geeft, is het heus te overzien. De dunne darm kan een kleine hoeveelheid wel verwerken, dus je paard zal met een handje onbewerkte haver niet omvallen. Maar de vraag is altijd, is het nodig? En als je de smaakbeleving wilt veranderen, dan zou ik graan laten staan.

Oké, dan ga ik nu acuut stoppen met alles!

Nee, wacht even, dat is niet wat ik zei. Als je paard al zijn hele leven (of geruime tijd) McDonald’s eet, dan kan je echt niet zomaar stoppen. De kans dat je paard dan alle oervoeding laat staan is immens groot, want dat is me nogal een overgang!

Doe het heel rustig aan!!!

Paarden die heel lang al allerlei muesli’s hebben gegeten als bijvoeding hebben minimaal 6 tot 12 weken nodig om te wennen aan oervoeding. In de periode meng je het oude voer door het nieuwe voer. Begin met ¾ van het oude en ¼ van het nieuwe. Langzaam gebruik je steeds meer van het nieuwe en steeds minder van het oude. 6 tot 12 weken lijkt lang, maar sommige paarden hebben zelfs nog langer de tijd nodig. De stofwisseling en smaakbeleving veranderen duurt soms wel een half jaar tot een jaar. Uiteraard, als je paard geen enorme voorgeschiedenis heeft aan zoet, kan je de overgangsperiode verkorten, soms volstaat 2 weken oud met nieuw voer mengen al.

Maar de basis strekking is, neem er de tijd voor. Het kost soms echt wat geduld en doorzettingsvermogen. En soms kunnen paarden echt even hun neus ervoor ophalen, maar laat je niet na enkele dagen ontmoedigen! Neem voor de overgang eerder weken (of maanden) dan dagen de tijd.

Ik ga zo echt een paar goede tips met je delen om ook jouw paard te helpen met deze uitdaging. Want het is het waard!

Je helpt je paard van zijn verslaving af en naar een gezonder lichaam toe. Uiteindelijk zal je paard je dankbaar zijn, ook al is hij in eerste instantie geen happy camper.

The golden nuggets, dit zijn de tips!

Er zijn een paar dingen die je kunt doen. Eerst ga ik de algemene tips met je delen en daarna heb ik nog een paar bijzondere tips voor je, die echt voor de moeilijkste eters bedoelt zijn.

Stap 1: Zoek uit wat jouw paard echt lekker vindt, maar wat tevens ook kan bijdragen aan de gezondheid in plaats van er afbreuk aan doet.

Hier kan je bijvoorbeeld met gerust hart uit kiezen:

• Brok gemaakt van gras of hooi, zonder andere toevoegingen (verschillende soorten grassen is geen probleem, maar geen bietenpulp)
• Esparcette brok
• Luzerne brok
• Timothee brok
• Hunsrucker trift
• Groene haver

Hier kan je wel uit kiezen, maar hou de dosering zo laag mogelijk:

• Granenvrije en sojavrije slobber
• Granenvrije en sojavrije brok of muesli
• Losse luzerne
• Bietenpulp als je paard een senior is

De eerste 3 uit het onderste rijtje zijn minder wenselijk omdat de vezellengte niet ideaal is voor de darmperistaltiek. Alle grondstoffen met een vezellengte tussen 2 en 8 cm wordt minder goed klein gemaakt als je daarbij ook een brokje of kleine vezelstukjes (zoals kruiden) voert in één maaltijd. En tevens zijn de meeste graanvrije brokjes en muesli ’s wel met compromissen (bijvoorbeeld sojaolie, appelpulp of bindmiddel), dus vandaar dat ik dit een minder superieure keuze vind.

Mocht je het je afvragen, wij hebben ook losse luzerne in het assortiment, maar we hebben deze geselecteerd op de langere vezelstukjes, dus deze is wel oké.

Liever niet, maar soms in nood is het niet anders (let wel op, er zijn paarden die dit niet kunnen verdragen):

• Handje onbewerkte granen, met voorkeur haver of spelt.
• Overige soorten muesli, brok of slobber kunnen soms wel en soms niet, twijfel je, neem dan contact op.

Hou hierbij de vuistregel aan van maximaal 250 gram per dag voor een paard van 500 kg.

Stap 2: Zoek uit welke structuur je paard het lekkerste vindt.

Niet ieder paard houdt van losse kruiden en in sommige gevallen herkennen paarden de losse kruiden niet als voedsel (en eten het daarom niet). Dan kan het toevoegen van een brokje helpen, omdat ze daar meestal wel een goede associatie mee hebben. Je kunt een scheutje water toevoegen om de kruiden aan het brokje te laten plakken.

Stap 3: Zoek uit welke substantie je paard het lekkerste vindt.

Niet ieder paard houdt van een hapklaar brokje. Sommige doen een moord voor een klef nat papje. Door te variëren met de hoeveelheid water en het al dan niet toevoegen van slobber (of natmaken van de hooibrokjes) kan je ontdekken welke substantie het meest in de smaak valt.

De kernboodschap is dus, mengen mag! Maar zoek uit welke smaak, structuur en substantie het meest in de smaak valt.

Hoe lang mag ik mengen?

Dat ligt aan waarmee je het mengt. Met hooi- of grasbrok, timothee, esparcette, luzerne of groene haver kan je het voor altijd blijven mengen. Dit zijn op zichzelf hele gezonde toevoegingen over het algemeen.

Als je bent uitgeweken naar een granenvrije (en sojavrije) muesli of brok kan dit ook voor onbepaalde tijd, mits het passend is bij de gezondheidstoestand van je paard. Dit kan dus alleen bij gezonde paarden, die geen klachten vertonen en die ook qua huisvesting en beweging (stress) het goed op orde hebben.

Wanneer je moest uitwijken naar producten die wat verder van de natuurlijke behoefte af staan, dan zou ik adviseren om het met de tijd (en neem hier gerust maanden voor mits de gezondheid het toelaat) te proberen het in steeds mindere mate toe te voegen. Soms lukt het om toch de smaak te veranderen naar een toevoeging die meer bijdraagt (zoals een granenvrije slobber bijvoorbeeld). En dan is het ook altijd goed om flink te experimenteren met structuur en substantie. Vaak kan je gedurende de maanden wel een variatie vinden die wel lekker opgegeten wordt en toch ook gezond is.

Kan pauzeren kwaad?

Nee hoor, geen probleem. Soms ontstaat er een bepaalde situatie in het leven (van jou of je paard) waardoor je even niet kan bijvoeren. Met even bedoel ik dan één dag tot een paar weken. Maandenlang zou wel van een andere orde zijn. Neem dan even contact met ons op over wat wijsheid is qua bijvoeding, we denken graag met je mee.

Wel is het belangrijk dat je alle gezondheidsproblemen hebt uitgesloten (zodat er bijvoorbeeld geen sprake is van een acute maagzweer o.i.d.) als je paard zelf beslist even niet te willen eten. Maar is hij of zij gezond, dan is even pauzeren echt prima. Goed om te weten; dit zie ik vaker ontstaan in de zomer dan in de winter.

Zeker met de mineralen mix puur G en balancer puur P gebeurt het soms dat ze even geen behoefte hebben. Maar ook de kruiden kunnen soms even op pauze. Als je lid bent van de box, stuur ons dan even een e-mail, dan verschuiven we de verzenddatum voor je.

En als je in een protocol zit met supplementen, neem dan gerust even contact op met ons (of je behandelaar). Dan wordt er met je mee gedacht of pauzeren handig is, of dat het misschien anders kan worden ingericht.

Het euvel dat supplementen heet.

Supplementen voeren is van andere orde dan de basis bijvoeding. Supplementen zijn vaak poedertjes met een specifieke smaak. Daarom wordt er door de supplementenmarkt ook vaak suiker toegevoegd aan de producten. Want ik weet niet of je wel eens een puur supplement hebt geproefd? Sommige zijn echt heel goor!

Je moet altijd als eerste uitvinden wat je paard specifiek niet lekker vindt. Meestal worden er meerdere supplementen gemengd en dan weet je niet meer wat de weigering veroorzaakt.

Om uit te vinden welk supplement niet zo lekker gevonden wordt ga je terug naar een mengeling van dingen waarvan je zeker weet dat je paard ze lekker vindt. Dat geef je op dag 1. Daarna ga je in de volgende dagen 1 voor 1 supplementen bijvoegen. Check ze allemaal, want er zijn paarden die meer dan 1 supplement niet lekker vinden.

Losse tips, voor als je echt creatief moet worden!

Zodra je weet wat het “probleem” is kan je afhankelijk van het supplement of de bijvoedingssoort verschillende dingen doen. Deze tips gaan er vanuit dat je stap 1, 2 en 3 hebt doorlopen en je wel tenminste één voeder als basisvoeding kan geven wat je paard wel lust.

Bij voorkeur is dat hooibrok omdat dit het meeste lijkt op hooi/gras en dus het beste past bij de spijsvertering. En, als het goed is heb je al uitgetest wat je paard liever eet: een slobber van hooibrok of droge hooibrokjes (max. 200 gram voor een paard van 500 kg, pas op voor slokdarmverstopping en te grote maagvulling) al dan niet met een scheutje water.

De tips:

• Je kunt het gene wat je paard niet lekker vindt weglaten voor enkele dagen en dan in minimale dosis weer toevoegen en dat heeeel langzaam ophogen. Je mag echt beginnen met een snufje, zoals je een snufje zout op je eten zou uitstrooien.

Meng de boel heel goed!

• Je kunt kijken of je de bijvoeding of het supplement kan vervangen voor iets anders wat vergelijkbaar is en wel lekker gevonden wordt. Overleg hiervoor met een voedingsdeskundige of degene die je begeleidt.

• Je kunt kijken of het helpt om iets meer van de basisvoeding te geven zodat de smaak van het “bah” wat wegvalt. Soms helpt het om een royale hoeveelheid slobber te maken en dan kan je toewerken naar de normale dosis van het gene wat minder lekker is.

• Je kunt kijken of het helpt om een andere soort basisvoeding bij te mengen. Luzerne heeft bijvoorbeeld een zeer aangename smaak, aangenamer dan esparcette. Soms is goed experimenteren met de basissmaken echt goed om te doen. En voor sommige paarden helpt het als je blijft wisselen met deze soort smaken. Sommige paarden vinden het anders “saai” worden en doordat je wisselt met esparcette, luzerne en timothee bijvoorbeeld, blijft de interesse wat meer gewekt.

• Voeg iets toe waardoor je paard het prakje toch graag eet. Bijvoorbeeld zaden, bessen, fruit (met mate) of groente.

• Sommige paarden doen een halve moord voor gekookt lijnzaad. Niet alle paarden, er zijn er ook die het zo smerig vinden dat ze nog liever hun dekje op eten. Maar als je paard er “zo eentje” is die gekookt lijnzaad om te smullen vindt, dan kan je daar gebruik van maken. Dan geef je voor 2 tot 4 weken lang elke dag je prakje, met daar boven op een derrie van gekookt lijnzaad (50 gram bijvoorbeeld). Niet mengen! Dan is het eerste wat ze proeven de lijnzaad en door het eten mengt het vanzelf. Na een paar dagen kan je het dan steeds meer mengen met de rest van het prakkie, tot er gewoon lekker gegeten wordt van het geheel. En als het goed gaat, ga je de lijnzaad verminderen en uiteindelijk stoppen.

• Als het gaat om kruiden die niet lekker worden gevonden, dan kan je een thee zetten van de kruiden. Op de eerste dag giet je de thee over de bijvoeding en roer je deze er goed doorheen. Zo kan er al een beetje aan de smaak worden gewend. Na enkele dagen giet je de thee en de pulp over de bijvoeding (goed roeren). En vervolgens maak je minder thee en doe je er wat losse droge kruiden bij. Zo ga je door, tot de thee niet meer nodig is en je de normale dosis gewoon droog kan voeren. Let op, wel de thee altijd goed laten afkoelen!

• Kruiden en supplementen kan je ook over het hooi uitstrooien. Uiteraard kan dit niet in een groepshuisvesting, maar wel als je je paard even apart kan zetten of als je paard bijvoorbeeld gedurende de nacht op stal staat. Dan maak je eerst met water in een plantenspuit (koop even een nieuwe spuit, in je eigen plantenspuit kan plantenvoeding hebben gezeten) het hooi wat nat. En daarna strooi je de kruiden of het supplement er overheen. Doe dit voor enkele dagen voordat je weer een snufje van het spul aan het prakje gaat toevoegen.

• In het zelfde kader, maar wel echt een lompere methode, kan je ook een supplement op de lippen smeren. Dit kan alleen met poedertjes, of misschien dat een super creatieveling dit ook lukt met fijn gemalen kruiden. Je moet dan een pasta (dus weinig water gebruiken) maken van het supplement en dat op de lippen smeren. Dit doe je 1 á 2 dagen (dus niet langer blijven doen). Dan krijgt je paard met elke hap hooi die hij neemt ook de smaak en geur van het supplement binnen. Vaak gaan ze dan daarna toch ook het supplement eten als het door de bijvoeding zit. Maar dit is wel een vrij dwingende methode, doe dit dus vooral alleen onder begeleiding en als je 100% zeker weet dat het paard perse dat supplement moet hebben (bijvoorbeeld HeparKPU) omdat het essentieel is voor de gezondheid.

• Sommige paarden eten hun bakje niet zo vlug op, maar als je ze de hele nacht toegang geeft, dan is het in de ochtend wel leeg. Dit kan goed bij stalpaarden, waar je het gewoon in de voerbak kiept in de avond. Meestal is de bak dan in de ochtend leeg.

Finally

Als laatste, check ook het suikergehalte van wat je geeft als snoep en hooi. Als je wel blijft belonen met zoete dingen (en dat kan ook bijvoorbeeld een appel of wortel zijn), dan is het moeilijk om het smaakadaptatieproces succesvol te laten eindigen bij sommige paarden. Met elk beloningsmoment geef je het paard weer een zetje in de verkeerde richting. Dit zal niet gelden bij alle paarden, maar voor de echt lastige eters kan dit een trigger zijn.

En qua hooi is dit ook zo, al is het in andere mate. Maar heel suiker rijk hooi (boven de 10%) geeft ook een bemoeilijking op het proces. Het goede nieuws is, dat voor geen enkel paard hooi met een suikergehalte van boven de 10% een goed idee is. Dus wat dat betreft is er sowieso al werk aan de winkel.

Zo, wat een hoop info…

Al met al is het een hele lap tekst geworden. Sorry! Maar hopelijk heb je er wel wat aan!

De korte versie staat op www.purehorse.nl/vragen.

Het moge duidelijk zijn. Wij gaan er dus niet voor om het paarden naar de zin te maken en daarmee hun “verslaving” of disbalans in de hand te werken zoals vele voeders uit de voedingsindustrie wel doen. We doen geen concessies en wij staan ervoor om de natuur weer terug te krijgen in je paard! Dat zal niet iedere paardenliefhebber of paard passen. En dat we dus niet iedereen kunnen helpen is misschien de enige concessie die we wel doen…

De meeste paarden kunnen met bovenstaande tips en wat begeleiding (weer terug in hun gezonde smaakbeleving komen en) genieten van hun gezonde oervoeding bakje en prakje!

Als deze blog je vragen niet heeft beantwoord of je hebt hulp nodig, neem dan contact op. We helpen je graag! Want je staat er niet alleen voor.