Zo leg je een kruidenstrook aan!

Het voorjaar breekt aan en dus ook hét moment om een kruidenstrook aan te leggen. Kruidenstroken vormen een natuurlijke apotheek voor je paard. Hier kan deze planten vinden met specifieke medicinale eigenschappen en voedingswaarden. Daarnaast zijn kruidenstroken een waardevol leefgebied voor vlinders, bijen en andere nectarbehoevende insecten. Met de aanleg van kruidenstroken kunnen we door heel het land lange bijenlinten vormen.

Geschikte locatie kruidenstroken

Kruiden houden over het algemeen van een zonnige locatie. Je vindt ze vooral op open plekken zoals graslanden, dijken en in bermen. Een wat schralere bodem geniet de voorkeur omdat ze anders teveel concurrentie van grassen ondervinden. Grassen houden namelijk meer van voedselrijke bodems.

Tip: Voeg ratelaar toe aan je zaadmengsel. Ratelaar parasiteert op gras en helpt zo om de concurrentie van gras te onderdrukken.    

Om te voorkomen dat paarden de kruiden vertrappen, kun je deze het beste zaaien in een aparte strook waar paarden geen (permanente) toegang tot hebben. De berm naast de track, een strook of een hoek in het weiland zijn geschikte locaties die je eenvoudig kunt afschermen. Indien je de strook aan de zuidwestzijde van je weiland aanlegt, zullen de zaden met de meest voorkomende windrichtig over het weiland worden verspreid.

De juiste zaden kiezen

Zaai je kruidenstrook in met autochtoon zaad. Planten die ontkiemen uit autochtoon zaad zijn het best aangepast aan de lokale bodem en de klimatologische omstandigheden. Veel zaad dat op de Nederlandse markt wordt aangeboden is van buitenlandse herkomst, ook indien het inheemse soorten betreffen. Veelal komen deze vanuit Zuid- of Oost-Europa. Vaak zijn deze goedkoper dan zaad van autochtone herkomst. Deze planten hebben echter andere genetische eigenschappen, en kunnen kruisen met de “autochtone” exemplaren. Het autochtone zaad is veel beter aangepast aan de Nederlandse natuurlijke omstandigheden en daardoor ecologisch gezien veel waardevoller.

Dit is een voorbeeld van een mengsel dat in Nederland op ecologische wijze is geoogst en autochtonen zaden bevat: Paardengeluk beweidingsmengsel inheemse kruiden van Cruydt-Hoeck. (klik hier om naar het product te gaan).

Voorbereiding van je zaaibed

Als er veel onkruidzaden in de bodem zitten, is het raadzaam deze eerst terug te dringen alvorens opnieuw in te zaaien. Anders zullen de ongewenste kruiden domineren en de gewenste planten verdringen. Bereidt je kruidenstrook daarom voor met de ‘vals zaaibed-methode’. Daar kun je nu al mee beginnen!

De ‘valszaaibed-methode’  houdt in dat je het zaaibed geheel zaaiklaar maakt. Vervolgens wacht je met zaaien. In plaats daarvan laat je de onkruiden een aantal keer ontkiemen en schoffel je ze om de 2-3 weken ondiep af op een zonnige, droge dag. Zo breng je het aantal slapende onkruidzaden in de toplaag sterk terug. Na de laatste schoffelronde hark je de kiemplanten af en kun je gaan inzaaien. Zaai niet dieper dan de dikte van het zaad en zorg dat je de toplaag nu zo min mogelijk roert zodat er geen nieuwe slapende onkruidzaden aan het oppervlak komen.

Zaaien

Zaai in het voorjaar in april of in de periode augustus – september, het moment van de natuurlijke zaadval. Je hebt maar heel weinig zaad nodig, zo een 1 gram per m2. Zo weinig zaden zijn lastig gelijkmatig te verdelen. Door de zaden te mengen met fijn zand of zemelen kun je ze gelijkmatiger uitstrooien en je ziet direct waar je al bent geweest!

Wanneer de zaden een plekje op de grond vinden, zorgen wind en regen dat ze voldoende met aarde bedekt worden. Dit kun je zelf uiteraard nabootsen door lichtjes in te harken. Sproeien is niet nodig. De zaden blijven in kiemrust tot de juiste omstandigheden (temperatuur/ luchtvochtigheid) ontstaan. Je kunt dus gerust wachten op de eerste regenbui. Zijn de zaadjes echter eenmaal ontkiemt, houdt dan wel in de gaten dat ze niet uitdrogen.  

Oogsten

Over een aantal maanden kun je genieten van alle geuren en kleuren in jouw kruidenstrook. Het zal er gonzen van de vlinders en bijen. Zo nu en dan kun je er wat bloemen uitknippen voor een heerlijke salade voor je paard. Laat je paard tot september niet zelf grazen uit de strook! Dan worden de planten afgegeten voordat ze in het zaad komen en kunnen ze zich aan het eind van de zomer niet uitzaaien.

Zaaitips

Om je kruidenstrook, bloemenweide of kruidenhoek tot een succes te maken, geef ik je hierbij de belangrijkste zaaitips:

– Zorg voor een goede bodemconditie en een bijpassend zadenmengsel.

– Maak een zware kleibodem wat ruller door grof zand licht door te spitten.

– Gebruik de vals zaaibed methode om hinderlijke concurrerende wortelonkruiden voortijdig te verwijderen.

– Maak gebruik van autochtoon zaad.

– Zaai niet dieper dan de dikte van het zaad.

– Zijn de zaden eenmaal ontkiemt, houdt de bodem dan vochtig maar niet nat.

– Gaat het om een klein oppervlak? Zaai dan eventueel op regels dan kun je de ongewenste kruiden makkelijker herkennen.

Op 22 april is het Nationale zaaidag. Op deze dag wordt er met tienduizende mensen door heel het land gezaaid. Zo voeren we de bij bij. Doe jij ook mee?

Heel veel zaaiplezier!

Geschreven door: Laura Knoops, Paardentuinen

Laura Knoops is tuin- en landschapsontwerper én paardenliefhebber. Ze is het creatieve brein achter ontwerpen van Paardentuinen. Als tuin- en landschapsontwerper heeft ze een onderzoekende houding en lenigheid van geest. Ze zit altijd vol ideeën die onze opdrachtgevers telkens weer verrassen en nieuwe inzichten geven. Als paardenliefhebber is ze altijd zoekende naar de meest vriendelijke manier van paarden houden.

In ‘Paardentuinen’ komen deze twee drijfveren samen. Ze ontwikkelde ‘De Paardentuin’ in Winssen, omgeving Nijmegen. Een voorbeeldlocatie voor natuurlijkere paardenhuisvesting met daarbij een holistische kijk op natuur en landschap. Bij elke landschappelijke inpassing van paardenhuisvesting streeft ze naar het behoudt of zelfs vergroten van de landschappelijke en ecologische waarden van een gebied en het verkrijgen van een rijke biodiversiteit.