Het suikergehalte in hooi meten met behulp van een refractometer – Alexandra Nederlof

De blog over suiker meten in ruwvoer en gras heeft veel losgemaakt. Het meten met de refractometer is voor veel mensen iets nieuws. Alexandra Nederlof bleek een pro en ervaringsdeskundige. Daarom ze heeft speciaal voor Pure Horse kenners een stuk geschreven over hoe zij het meten van suiker in hooi en gras ervaart. Lees hieronder meer!

Controle over hoeveel suiker je paard dagelijks binnen krijgt, klinkt utopisch, maar is toch binnen handbereik!

Zoals we allemaal weten is goed ruwvoer vinden best een uitdaging. Hoe goed het ook ruikt en voelt en hoe mooi het er ook uitziet, het percentage voedingsstoffen weet je niet. Ik (Alexandra Nederlof) heb zelf een paard met insulineresistentie. Dan is het fijn om zelf te kunnen checken hoeveel suiker er in het hooi zit zonder steeds een Ruwvoer Quickscan te moeten doen.

Ik sta nu 5 maanden op een kleine stal met 4 paarden en we bestellen per maand enkele grote balen hooi van 450-500 kg. We hebben wat moeten zoeken naar een goede leverancier en die hebben we nu gevonden. We hebben in eerste instantie wel een paar keer een Quickscan laten doen, maar dat werd maandelijks toch wat prijzig voor ons. Daarbij we vonden het eigenlijk niet exact genoeg. Daarom was een alternatief zeer welkom.

Sinds april heb ik een refractometer 0-32 brix. Deze gebruik ik om zelf het percentage suiker in het hooi te meten. Dit meetapparaatje wordt oorspronkelijk gebruikt om suiker in vloeistoffen te meten zoals in wijn of vruchtensappen. Ik ben er dan ook heel erg blij mee. Het is een eenvoudige meetmethode en accuraat genoeg. We hebben de eerste metingen naast die van de Quickscan gelegd. Daarvoor hadden we uit de vier balen hooi die we hadden monsters genomen. Met de refractometer had ik per baal monsters geweekt en gemeten. Toen bleek er in één baal meer suiker te zitten die het gemiddelde van de Quickscan omhoog gooide. De Quickscan gaf 10-13% suiker aan terwijl er volgens de refractometer maar in één baal gemiddeld 10% suiker zat, en in de overige drie balen gemiddeld tussen de 6 en 8% suiker. Er zat duidelijk een grotere pluk hooi uit die ene baal in het monster van de Quickscan. Met die waarden van de Quickscan was ik natuurlijk niet blij, maar het was een opluchting dat het maar om één baal ging. Deze baal hebben we toen gemengd en selectief gevoerd aan de paarden die geen IR hebben bij ons op stal. Mijn paard deed het verder heel goed op de overige balen. Ik kon aan hem zien en voelen dat de refractometer metingen klopten. Het is natuurlijk het meest ideaal als je van tevoren deze metingen met de refractometer kan doen en niet als het al op je zolder ligt.

Als ik ga meten gebruik ik 100 gram hooi waarbij ik verschillende plukjes uit de baal verzamel. Dat week ik in 100 ml water (1:1). Het hooi en het water stop ik in een afsluitbaar plastic vrieszakje en pers de lucht eruit. Dan laat ik het een uur liggen met gewicht erop. Let erop dat het water goed door het hooi verdeeld zit en de lucht echt goed uit het plastic zakje is geperst. Dan zijn de resultaten preciezer omdat het hooi gelijkmatiger geweekt is. Na een half uur masseer ik het zakje zodat het water zich herverdeeld in het hooi en er meer water in het hooi kan trekken.

Na het weken pers ik plukjes hooi uit met een knoflookpers en vang ik de druppels op om met de refractometer het suikerpercentage af te lezen. De druppels kunnen direct op de refractometer worden gedruppeld of op een schoon bord. Je kunt het met een pipetje op de refractometer leggen. Het resultaat is zichtbaar door als een verrekijker door het oculair van de refractometer te kijken. Ik meet altijd minstens 5 keer, maar liever vaker om een preciezer gemiddelde te hebben. Het resultaat heeft een marge van 1 tot 2%, maar geeft een heel aardig beeld wat het gemiddelde percentage suiker is in het hooi. Ik maak na elke meting de refractometer even schoon met gedestilleerd water en dep het droog met zacht keukenpapier, zodat ik steeds een schone nieuwe meting doe.

Pro worden in hooipersen, dat kan ook niet iedereen zeggen…

Het is wel handig om een hele stevige knoflookpers aan te schaffen, want bij het uitpersen van het hooi komt er aardig wat kracht op te staan. Ik had dan ook na de eerste metingen mijn knoflookpers volledig verbogen. De keer erop lag hij uit elkaar. Nu heb ik een zeer geschikte die deze taak goed aankan. Hoe vochtiger het plukje dat je gaat persen hoe minder kracht je nodig hebt. Overigens kan het lijken dat de suikerwaarde lager is, als er meer water in zit. Te droog is ook geen succes want dan krijg je er geen druppels uit. Vaak helpt het om in twee fases te persen. Als er de eerste keer geen druppel uitkomt, open dan de pers nog een keer om de uitstekende hooisprieten in de pers te stoppen. Hierdoor wordt de druk een beetje anders en kun je nogmaals persen. Vaak komt er dan alsnog genoeg uit om te meten.

Het is best een klusje, maar het is zeker de moeite waard om te doen. Het geeft mij veel rust dat ik op suikergebied beter weet wat mijn paard aan ruwvoer eet!

33 reacties op “Het suikergehalte in hooi meten met behulp van een refractometer – Alexandra Nederlof”

  1. N. smeets zegt:

    Goedemiddag,
    graag zou ik in contact willen komen met Alexandra Nederlof !
    Ben heel benieuwd welke refractometer ze gebruikt .
    hartelijke groet,

    Nicole

    Beantwoorden
  2. Dianne Horyon zegt:

    Vroeg me af hoe de verhouding 1:1 is bepaald, hooi:water. Wordt er ergens nog rekening mee gehouden dat onverpakt hooi 85% droge stof bevat en verpakt hooi 65-70%? Lijkt me dat dit ook nog wat op de waardes doet? Bij gras wordt ook gezegd dat de waardes x 4 of 5 moeten worden genomen ivm de grote hoeveelheid water wat gras bevat. Benieuwd naar jullie reactie

    Beantwoorden
    • jasmijnplat zegt:

      Hoi Dianne,

      Hele goede vraag! Het antwoord hierop hebben wij zelf ook nog niet helemaal helder, maar dit gaan we zeker uitzoeken! Er komt binnenkort een blog online met de antwoorden op alle nog onbeantwoorde vragen over dit onderwerp! Dus stay tuned 🙂

      Met gezonde groetjes,
      Jasmijn van Pure Horse

    • Anita zegt:

      Wanneer komt de blog online met antwoorden op de vragen? Binnenkort kan een ruim begrip zijn… of heb ik de blog over het hoofd gezien?

      Groetjes, Anita

    • jasmijnplat zegt:

      Hi Anita,
      We zijn hier nog mee bezig, omdat we erg veel vragen hebben binnengekregen hierover en we deze nog moeten verwerken. Maar de planning is wel om de blog dit voorjaar te plaatsen! Stay tuned 😉
      Groetjes Jasmijn van Pure Horse

  3. Linda van Schaik zegt:

    Door hooi in water te weken, daalt het suikergehalte. Gebeurt dat bij deze meting dan ook niet? Of daalt het suikergehalte niet, omdat je het luchtdicht verpakt? Ik hoor graag hoe dit zit, omdat hooi weken in onze kudde niet gemakkelijk gaat. Groet Linda

    Beantwoorden
    • jasmijnplat zegt:

      Hoi Linda,

      Hele goede vraag! Het antwoord hierop hebben wij zelf ook nog niet helemaal helder, maar dit gaan we zeker uitzoeken! Er komt binnenkort een blog online met de antwoorden op alle nog onbeantwoorde vragen over dit onderwerp! Dus stay tuned 🙂

      Met gezonde groetjes,
      Jasmijn van Pure Horse

    • CTA zegt:

      Door het hooi te weken, lost het suiker op in het water. Daarom kun je het meten in het water. Als het hooi dan zou voeren zit er dus minder suiker in omdat dit in het water achter gebleven is..

    • jasmijnplat zegt:

      Hoi Chantal,
      We hebben hier veel vragen over gekregen. Binnenkort komt er een nieuwe blog online over het zelf gras/hooi testen met veelgestelde vragen. Ik zal zorgen dat dit onderwerp in de blog meegenomen wordt!
      Groetjes Jasmijn van Pure Horse

    • jasmijnplat zegt:

      Hoi Annemarie,
      De waarde is het suikerpercentage, dus als de refractometer bijvoorbeeld 5 geeft, bevat het hooi dat je hebt getest 5% suiker.
      Groetjes Jasmijn van Pure Horse

  6. Sarah zegt:

    Onlangs ook de test gedaan volgens deze procedure omdat mijn pony insulineresistent is. We kwamen uit op 6% wat dus goed is! 🙂 Nu hoeft het weken niet meer… En de meter ongeveer evenveel als een test in het labo… Bedankt dus!

    Beantwoorden
    • jasmijnplat zegt:

      Hoi Tessa,

      Ik weet helaas niet precies welke knoflookpers er in de blog is gebruikt, maar gewooon een degelijke knoflookpers zal wel voldoen. Als je echt wil weten welke zij precies heeft, zou ik het wel kunnen navragen voor je!

      Met gezonde groetjes,
      Jasmijn van Pure Horse

    • Jantine Steehouder zegt:

      Hoi Jenny,

      ja dat klopt. Als je 30 min laat weken en dan het water goed wegspoelt, dan heb je een verlies van ongeveer 2%. Uiteraard is dit bij benadering. Bij kortstondig natmaken verlies je bijna geen suikers.
      Groetjes Jantine
      Pure Horse.

    • Jantine Steehouder zegt:

      Hoi Kathleen,

      Dat is de foutmarge inderdaad. En altijd onthouden dat het een huis-tuin-en-keuken testje is. Bij het lab laten testen blijft altijd het meest betrouwbaar.

      Groetjes Jantine

  11. Nicole zegt:

    Ik heb de procedure gevolgd en pavo luzerne.
    Op de verpakking van pavo luzerne staat 3,7 procent luzerne. Ik kom echter op 12 procent uit.
    Hoe is dot mogelijk?

    Beantwoorden
    • evabuter zegt:

      Hoi Nicole,

      Bedankt voor je bericht, dat ligt vrij ver uiteen. Zou je ons willen mailen (info@purehorse.nl) en je doorlopen stappen willen delen? Dan kunnen we beter met je mee kijken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De waardering van www.purehorse.nl bij WebwinkelKeur Reviews is 9.5/10 gebaseerd op 1916 reviews.