Pre- en probiotica zijn 2 verschillende dingen. Beide met een andere manier om de darmflora een handje te helpen. En beide worden nog wel eens verward met elkaar. Daarom hebben wij het verschil hier voor je op een rijtje gezet!
Prebiotica zijn grondstoffen die je voert waar geen levende bacteriën in zitten. Het zijn stofjes die de bacteriën in de darm voeden, zodat ze in aantallen kunnen groeien. Want immers, dat wat te eten krijgt groeit. Je helpt dus de bestaande bacteriën in de darm.
Probiotica is anders, hier zitten juist wel levende bacteriën in. Al kan het zijn dat ze als het waren “slapende” zijn. Dat is bijvoorbeeld bij probiotica in poedervorm, want die is eerst gevriesdroogd. Hierdoor blijft het langer houdbaar en kan je meerdere stammen samenvoegen. Een probiotica met levende bacteriën is dus ook maar beperkt houdbaar. Meestal maximaal 4 weken en moet in de koelkast bewaard worden. Met probiotica kan je ook nieuwe bacteriestammen in de darm introduceren (in theorie).
Je ziet, 2 verschillende aanvliegroutes, om hetzelfde te bereiken. Een gezonde darmflora. Maar is dat wel zo?
Om die vraag te beantwoorden moeten we dieper het onderwerp in!
Dat de darmflora super belangrijk is, dat weten we nu inmiddels allemaal wel. Bij mensen is het zo dat op elke lichaamscel, 10 bacteriecellen zijn. Dat betekent dat we het 10-voudige aantal bacteriën als lichaamseigen cellen in ons dragen. Voor paarden zijn deze getallen niet bekend, maar het zal ongetwijfeld hetzelfde zijn, of nog meer aangezien een paard een veel langere dikke darm heeft.
De darmflora van een paard is eigenlijk nog onwijs onbekend voor de wetenschap. Sinds kort bestaat er een nieuwe techniek waardoor we de darmflora beter kunnen determineren en begrijpen. Voor mensen dan! Want je snapt, de darmflora van paarden staat niet bovenaan het prioriteitenlijstje in de wetenschap.
Gelukkig begint het nu langzaamaan wel te komen. Equibiome (het bedrijf uit de UK waar wij mee samenwerken) is de voorloper en heeft als enige op dit moment echt de koppositie met nuttige info over de darmflora bij paarden.
Equibiome heeft verschillende (wilde) kuddes en gedomesticeerde paarden gemeten en vergeleken. Hieruit bleek dat er geen een paard hetzelfde was en dat er geen enkel kuddelid compleet gelijk aan een ander was. Wel vonden ze allerlei tendensen en overkoepelende domeinen van bacteriesoorten. En ook al is er nog veel meer onderzoek nodig (wat ze blijven doen), ze hebben nu al een redelijk beeld van wat in grote lijnen een gezonde en ongezonde samenstelling van stammen is voor paarden.
We hebben de kennis over de darm voor mensen gebruikt voor paarden. Maar dit kan niet! Paarden eten totaal andere dingen dan mensen. Ons dieet bestaat niet voor 75% uit gras en voor 25% uit andere planten, met bast en al. Wij kunnen daar niet eens op leven. Paarden wel. Als je een paard gaat voeren zoals wij eten, dan wordt het paard ziek.
En wat al eerder werd genoemd – dat wat je voert bepaalt welke flora kan groeien – is essentieel. Als wij pre- en probiotica gaan voeren die geschikt is voor mensen, dan groeien de stammen die stofjes produceren die regelrecht onhandig zijn voor paarden.
Wij mensen zijn gebaat bij lacto en bifido soorten. Paarden nauwelijks. Ze hebben in totaliteit ongeveer 1% hiervan nodig. Dat is mega weinig. Kijk maar eens op de etiketten van probiotica voor paarden. Die bestaan 100% uit lacto en/of bifido. Er bestaat nog geen paarden probiotica. Want er is nog gewoon niet duidelijk genoeg wat hier precies in moet zitten.
Paarden eten ruwvoer, wat voornamelijk uit cellulose bestaat. Ze hebben dus vooral stammen nodig die dat op hun menu hebben staan.
Kortom een probiotica, heeft tot nu toe geen zin tenzij je een darmtest hebt laten doen en je zeker weet dat die ene procent lacto of bifido een handje geholpen moet worden.
Waarom je paard dan zo goed reageert op probiotica? De meest plausibele verklaring is dat je de ene “slechte” stam verdringt voor een andere iets minder “slechte” stam. Maar je hebt de oorzaak niet aangepakt en de dysbiose is nog steeds aanwezig in de darm. Daarom zie je meestal een terugval als je stopt met probiotica, of (jaren) laten komen klachten (heftiger of net wat anders) terug.
Hoe zit het met prebiotica dan?
Eerst het slechte nieuws, nee, want vele dingen die “zo goed zouden zijn” voor paarden, is o.a. ook gebaseerd op mensen data of achterhaalde kennis. Inuline is zo’n voorbeeld, pectine is dat ook. Beide maken het darmmilieu zuurder. De bacteriën die je voedt met deze 2 stofjes produceren bijvoorbeeld melkzuren. Zuren dus. En een zuurder milieu werkt de goede bacteriën tegen (wordt vervolgd).
Het fabeltje dus, dat bietenpulp goed is voor de darmflora kan je zo in de prullenbak kieperen*. Ja pectine kunnen goed verteerd worden door de darmflora. Ja pectine komt ook voor in de natuurlijke voeding van wilde paarden. MAAR, alleen in bepaalde seizoenen, enkele weken per jaar. Het vroege voorjaar en het warme/natte najaar, als er veel blad aan gras en planten zit. Dan alleen. Dus een tijdelijke piek pectine is gezond en normaal, maar daarna moeten de pectine-etende-bacteriën weer versterven door de honger. En dus niet het jaarrond pulp gaan voeren, want dan voer je een dysbiose in je paard.
Bokashi en EM.
Deze zijn eigenlijk alleen maar voor bepaalde paarden handig. Want er zitten 50% goede bacteriën en stofjes in en 50% minder handige stofjes en bacteriën. Echter, de realiteit is zo, dat vele paarden geen normaal functionerende darm meer hebben. Een voorbeeld is als ze (generatie op generatie) voordroog hebben gehad. Dan is de nieuwe balans in de darm anders als die van een paard dat nog nooit voordroog heeft gehad (en de voorouders ook niet). Voor de grote groep paarden die dus al met een (chronische) verandering te maken hebben (of in de situatie zitten dat ze geen ander ruwvoer kunnen voeren) kan je bokashi/EM inzetten. Vaak is het dan wel een terugkerende ondersteuning, maar je kan in ieder geval iets doen om je paard te helpen. En dat is fijn.
Wat blijft er dan nog over?
Je kan echt wel een paar goede dingen doen. Het is niet helemaal treurig.
HOOI HOOI HOOI HOOI HOOI = the anwser
Goede kwaliteit hooi, ad libitum (al dan niet beperkt met slowfeeders om je paard niet tonnetje rond te laten worden) is DE prebiotica die een paard nodig heeft. Want immers, wat je te eten geeft dat groeit. De cellulose verterende groepen, die moeten elke dag kunnen dineren als koningen en koninginnen. En wat je nog meer kan doen is de omstandigheden van de darm helpen te optimaliseren. Zodat de juiste groepen zich behaaglijk voelen om er te wonen.
Dat betekent, laag in de pectine blijven die je zelf bij voert (bietenpulp, fruit en groente). Laag in de suikers blijven (hooi onder 10% suiker en geen graan). Laag in de vetten blijven (geen olie bijvoeren). Normale hoeveelheid proteïne voeren, die past bij jouw paard (normale volwassen paarden, zonder veulen/dracht ergens tussen de 6 en 9% en geen grote hoeveelheden luzerne/esparcette/coolstance chorpa).
En dat betekent dat je 1 á 2 keer per jaar een APK-kuurtje kan geven van kruiden om de slijmvliezen, ph en andere randvoorwaarde van een gezonde darm, te ondersteunen.
In de Vital Pro Box zit standaard 2x per jaar zo’n kuur. In het voor en najaar. Gemak dient de mens, dus mocht je interesse hebben, bestel een proefpakketje om kennis te maken met de box.
Als je geen box wilt bestellen, dan kan je het ook zelf doen. Geef dan in het voorjaar en najaar 4 weken bitterkruiden met lapachorinde.
Heb je nou vragen? Neem dan contact op met ons. Wij helpen je graag!
Mijn enter heeft véél last van mestwater??…
Hoi Anita,
Dat is erg vervelend! Als je advies wilt over wat je met behulp van voeding aan het mestwater zou kunnen doen, kun je ons het beste even een mailtje sturen met wat meer info over je paard en zijn/haar leefomstandigheden. Dan kunnen we je beter verder helpen!
Met gezonde groetjes,
Jasmijn van Pure Horse
Hallo, mijn paard, een Freiberger, heeft veel last van dunne mest of mestwater.
Hij krijgt hooi en Savonds een klein emmertje met luzerne, beetje zemelen, handje lijnzaad/lijnzaadolie.
Wat kan ik doen om de dunne mest te voorkomen?
Groet, Marleen
Hoi Marleen,
Dunne mest en mestwater zijn beide problemen die vele oorzaken kunnen hebben. Het is lastig om je zo een oplossing te geven die goed en duurzaam is. Het beste kun je ons even een mailtje sturen, dan kunnen we verder met je meedenken!
Groetjes,
Jasmijn van Pure Horse
Hallo, mijn paard heeft zichtbaar goede mest maar ze laat enorm veel winden. Bovendien werd ze vorig jaar gediagnosticeerd met maagzweren waarvoor we 7 weken pasta hebben toegediend. Hieruit bleek ook dat de maag zich na 24 u nog niet had geleefd. Maw slechte spijsvertering. Ze is 14 jaar en heeft al 3 jaar PPID. Herboriste adviseerde destijds slueslimix. Orthemolucelaire voedingsdeskundige adviseerde dan weer 50 gr alpengrun mash + 100 gr coolstance copra + 1 pil actieve Vitamine B van Vitortho. Dit hebben we allemaal geprobeerd in combinatie met onbeperkt hooi…. resultaat na 8 mnd = nog altijd veel winderigheid en een paard dat duidelijk van zich afbijt bij het aanraken van de singelgordel. Graag zie ik jouw mening tegemoet
Hoi Krista,
Ik zou je graag helpen, maar laten we dat even via de e-mail doen. Je vraag is te complex om zo te beantwoorden. Ik wil niet op mijn geweten hebben dat ik door gebrek aan alle info iets verkeerds advieszeer. Maar via de e-mail kunnen we je wel beter helpen. Dus stuur je vraag gerust naar info@purehorse.nl.
Groetjes Jantine
Pure Horse