MSM (zwavel), ontdek wat het voor jouw paard kan betekenen!

MSM, oftewel zwavel, is een bekend supplement in de paardenwereld. Over het algemeen wordt MSM gegeven aan paarden ter ondersteuning van gewrichten en bindweefsel. Maar wist je dat dit supplement nog veel meer interessante invloeden kan hebben? In deze blog lees je wat MSM precies is en wat het voor jouw paard kan betekenen!

Wat is MSM?

Zwavel is net als bijvoorbeeld calcium, magnesium en natrium een macromineraal. Dat betekend dat het lichaam er in verhouding tot micromineralen relatief veel van nodig heeft (ga uit van enkele grammen per dag al is er nog steeds geen ADH bekend). Zwavel komt via de zwavelhoudende aminozuren cysteïne, methionine en taurine of via MSM (methylsulfonylmethaan) het lichaam binnen. Zwavel is een van de drie meest voorkomende mineralen in het lichaam en de zwavelhoudende verbindingen zijn in alle cellen van het lichaam te vinden. Kortom, een vrij belangrijke component voor de algehele gezondheid!

MSM is de afkorting van Methylsulfonylmethaan en is van nature een organisch gebonden vorm die verkregen wordt uit de natuurlijke zwavelkringloop. Het is de biologisch beschikbare vorm van zwavel. En het ziet eruit als pure, witte kristal poeder. Tevens lost het makkelijk op in vloeibare substanties zoals bijvoorbeeld water.

MSM ontstaat door het verdampen van (kleine deeltjes) water uit de oceaan. De verdampte stof stijgt naar de bovenste atmosfeer waarna het weer op aarde komt via de regen (of droge stof).

Dat wat er weer op de aarde neer komt, wordt vervolgens door de wortels van planten opgenomen en verspreidt in de hele voedselketen. Het zijn kleine hoeveelheden die telkens neer komen. En deze kleine hoeveelheden MSM worden dus gevonden in voeding. Ook in de voeding die je paard eet. Hoeveel er vervolgens precies in de plant beschikbaar is voor het paard verschilt dus. De neerslag is niet over de hele wereld gelijk, hierdoor kan het zijn dat de zwavel beschikbaarheid in de bodem verarmd. Dit is in het kort de zwavelkringloop, ik wil er hier niet al te diep op in gaan, maar als je er meer over wilt lezen, kijk dan even in de bronvermelding naar nr [1].

Soms is er dus te weinig zwavel beschikbaar in het voedsel van paarden, maar het komt ook voor dat het verbruik van zwavel verhoogt is in het lichaam (daar kom ik zo op terug). In beide gevallen kan het dan nodig zijn om te suppleren. Als je zwavel wilt suppleren is MSM de meest logische keuze. De MSM supplementen zijn gemaakt om een hogere concentratie van deze belangrijke verbinding te verkrijgen en zo gemakkelijker toegankelijker te zijn als voedingsstof voor het lichaam.

Onze MSM bestaat uit 100% Methylsulfonylmethaan, en heeft geen toegevoegde smaak, kleur en geurstoffen.

Good to know! Zwavel kan bij verhitting verloren gaan. Bij paardenvoer is dit niet heel erg relevant gelukkig. Zeker bij onze producten niet, omdat wij niet of nauwelijks bewerkingsprocessen uitvoeren op onze producten. Soms worden kruiden wel vermalen, maar dat heeft geen effect op de zwavel gehalte. Daarnaast wordt onze brok alleen op lage temperatuur geperst (luzerne brok bijvoorbeeld), werken absoluut niet met verhitting. Plus, de hoofdvoeding van het paard, hooi en gras is uiteraard ook niet verhit. Dus in de regel zit je bij paardenvoeding safe. Mijn enige overdenking is, wanneer je een slobber zou maken met kokend water. Dan zou er wel eens wat verlies kunnen zijn. Als je dit doet, voeg dan pas na dat het is afgekoeld je supplementen aan de slobber toe, just to be safe.

Wat doet zwavel/MSM op celniveau?

Zwavel is een bouwsteen voor bijvoorbeeld eiwitten en anti-oxidanten en essentieel voor veel lichaamsfuncties. Ongeveer de helft van al het zwavel in het lichaam zit in spieren, huid en botten. Maar eigenlijk is er in iedere cel is zwavel aanwezig. Je moet het mineraal dus zeker niet onderschatten, aangezien het in heel veel processen een vinger in de pap heeft.

Wat voorbeelden waar zwavel zich mee bemoeid:

• De synthese van collageen. Hierdoor krijgt bindweefsel en kraakbeen structuur.
• De aanmaak van keratine. En dit is ook de reden dat zwavel (bij mensen) bekend staat als schoonheidsmineraal. Keratine helpt rimpels voorkomen bijvoorbeeld. Maar het is ook een belangrijk bestanddeel van de hoeven (daarover later meer).
• Zonder zwavel kan er geen glutathion aangemaakt worden. Glutathion is een bijzonder sterk anti oxidant en wordt door het lichaam zelf gebouwd met behulp van cysteïne.
• Zwavel zorgt voor de bruggen in eiwitten (kort door de bocht gezegd) waardoor de eiwitten zowel stevig als flexibel worden en blijven.
• De doorlaatbaarheid van de cel membraan is tevens iets waar zwavel een rol in speelt.
• Het kan zware metalen binden.
• Ook is zwavel onderdeel van galzouten. Deze worden uitgescheiden in de darm om daar de absorptie van vetten en vetoplosbare vitamines te bevorderen.
• En het is een bouwsteen voor anti oxidanten, dus het speelt een rol bij het beschermen van cellen tegen oxidatieve stress.

Wat kan je zien bij een zwavel te kort?

Wanneer er niet genoeg zwavel in het lichaam van een paard beschikbaar is, kan dit leiden tot een slecht herstel. Dit kan dan dus ook leiden tot pijn en ziekte.

In de praktijk zie je vaak dat een tekort aan zwavel kan leiden tot:

• Brokkel hoeven
• Slechte/rare vacht
• Trage vacht aanmaak (of vermoeidheid tijdens de vachtwissel)
• Trage verharing (laat in het seizoen bijvoorbeeld)
• Stijve, stramme spieren (en snel spierpijn)
• Slechte of trage wond heling
• Vermoeidheid in het algemeen
• Laaggradige ontstekingen in de darmen (leaky gut)
• Hoesten en luchtweg klachten

Een wat minder bekend fenomeen is de laatste bullet point “hoesten en luchtweg klachten”.

Hoesten en luchtwegklachten kunnen hun oorsprong vinden in een zwavel te kort. Dit heeft meestal een 1-2tje met de darmgezondheid. Even kort door de bocht kan je zeggen, als de darmwand laag gradige ontstekingen heeft (wat kan worden veroorzaakt door bijvoorbeeld voordroog voeren), wordt er meer zwavel verbruikt om dat te repareren. Maar zwavel wordt ook gebruikt om de slijmbarrière in de longen (en darm) op te bouwen. Als hiervoor minder zwavel ter beschikking staat omdat de darm groot verbruiker is geworden, kan het zijn dat de slijmlaag in de ademwegen dunner wordt en de slijmhuid droger wordt. En enkel door verdroging van de ademwegen kan er een hoest ontstaan, al dan niet met stof uit hooi als trigger. Maar in een wat verder gevorderd stadium kunnen ook pathogenen makkelijker de kans krijgen zich te vestigen en zo kan er ook een chronische klacht ontstaan.

Wat kan MSM?

Er zijn veel verschillende manieren waarop het kan worden ingezet bij je paard. In de meeste gevallen wordt het gebruikt voor het ondersteunen van pezen, banden en gewrichten. Maar wist je dat het nog veel meer bijzondere ondersteuningen biedt?

Allergie

Zoals ik al eerder beschreef heeft zwavel invloed op luchtwegklachten en mogelijk ook op luchtwegklachten die gerelateerd zijn aan een allergie. Er zijn studies (met mensen) waarbij proefpersonen dagelijks meerdere weken MSM gesuppleerd kregen, waarbij een positieve verbetering van de klachten waargenomen werd. Er is meer onderzoek nodig, zeker bij paarden, want het werkingsmechanisme van MSM bij allergie is nog niet echt duidelijk. Het kan bijvoorbeeld te maken met het blokkeren van histamine receptoren op de slijmvliezen. Maar ook dat slijmvliezen en slijmlaag dikker en beter wordt speelt vermoedelijk een rol. Plus zwavel is een belangrijke factor in het immuunsysteem (aanmaak antilichamen om ziekte te bestrijden, herstel beschadigde cellen bevorderen en aanmaak enzymen die ontstekingen remmen). Kortom, er zijn vele wegen naar Rome.

Insulineresistentie (IR)

MSM kan goed worden ingezet bij paarden die kampen met IR. Dat komt omdat het bijdraagt aan de opname van glucose in de (spier)cellen. Dat heeft weer te maken doordat het de doorlaatbaarheid van de celmembranen ondersteund. Als de cellen bloedsuiker uit het bloed goed opnemen, dan hoeft de bloedsuikerspiegel en insuline afgifte wat minder te pieken en dit is beter voor het lichaam. Uiteraard is het niet voldoende om enkel MSM te voeren als je paard insulineresistent is, maar het is wel een waardevol onderdeel van het therapie plan om je paard weer weer insuline sensitief te krijgen.

En tevens heeft MSM een fijne extra bijkomstigheid voor IR paarden. Namelijk dat IR ook in meer of minder mate het immuunsysteem ondermijnt en gevoeliger maakt voor infecties. Ook hier kan MSM hier soelaas bieden.

Gewrichten

Gewrichten, banden en pezen hebben zwavel nodig om te gezond te blijven. Vaak is het zo dat paarden met gewrichtsproblemen of blessures niet genoeg zwavel ter beschikking hebben, waardoor het genezingsproces lang duurt. Door het geven van MSM bevorder je het genezingsproces.

Zoals ik hierboven al benoemde, speelt zwavel een belangrijke rol in het lichaam bij ontstekingsremmende processen. Daarom kunnen paarden met artrose er baat bij hebben. Het remt de ontstekingen in de gewrichten en zorgt ervoor dat een paard minder pijn ervaart. Uiteraard is het geen verdoving of algehele oplossing voor artrose (of gelijksoortige klachten). Maar het kan net dat beetje extra zijn, zodat er wat druk van de ketel wordt genomen. En over het algemeen blijven de (overige) gewrichten hierdoor ook soepeler, waardoor soms klachten in ieder geval niet of minder snel verergeren.

Ook sportpaarden kunnen veel hebben aan ondersteuning met MSM. Het heeft namelijk een positief effect op de weefsels en spieren. Deze worden of blijven soepel, flexibeler en dit vermindert de kans op blessures. Daarnaast vergroot het het uithoudingsvermogen en kunnen de spieren sneller herstellen (waardoor er minder kans is op spierpijn). Uiteraard wil het niet zeggen dat elk sportpaard altijd extra MSM gevoerd zou moeten krijgen. Maar kuursgewijs of in bepaalde situaties kan het een fijne toevoeging zijn.

Afvalstoffen

De bevordering van afvoer van afvalstoffen door zwavel is voornamelijk gebaseerd op het feit dat zwavel zorgt voor een goed doorlaatbare celmembraan. Het membraan is flexibel en de transporteiwitten goed hun werk uitvoeren, als er voldoende zwavel beschikbaar is.

Tevens zorgt het ook (samen met andere factoren uiteraard) voor een goede doorbloeding van weefsels. Een goede doorbloeding is belangrijk voor de aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen.

Zwavel is een sterke antioxidant. Dat wil zeggen, het heeft een soortgelijke werking (dit is in een studie uit 2006 gebleken). Dat betekent dan ook dat het meehelpt afvalstoffen op te ruimen en af te voeren. Mede door al deze redenen wordt MSM vaak in onze adviezen verwerkt. Het heeft zoveel positieve effecten op belangrijke processen (rondom het thema afvalstoffen), dat het echt een waardevolle component is, op de weg naar herstel.

Huid, hoeven en haar

Hoeven bestaan voor een groot gedeelte uit hoorn, het harde materiaal wat we allemaal kennen, want eens in de zoveel tijd moet een bekapper (of hoefsmid) het overtollige te lijf gaan. Hoorn is hoofdzakelijk gemaakt van een taai, onoplosbaar eiwit, genaamd keratine. Hoe kwalitatief (groei, soepelheid en schokbestendigheid) het hoorn is, wordt mede bepaald door beschikbaarheid van zwavel. Wanneer er MSM wordt bijgevoerd, zullen de hoeven meestal ook na enige tijd gaan verbeteren.

Het grappige is, dat biotine het meest bekend staat als het gaat om de kwaliteit van de hoeven te verbeteren. Maar in onze optiek is dit maar de helft van het verhaal. Als je de hoeven (hoornkwaliteit) daadwerkelijk wilt verbeteren, voer dan in ieder geval MSM. Eventueel kan je dit aanvullen met biotine. De combinatie kan ook heel goed zijn, maar enkel biotine is doorgaans minder effectief. Als je een goed “hoefverbeteringssupplement” hebt, zie je ook dat er altijd zwavel aan toe is gevoegd (ook al staat er groot op de voorkant dat het biotine is).

Bijwerkingen en contra-indicaties?

Pas bij zeer hoge dosis wordt MSM toxisch. Het is een van de minst toxische stoffen die we kennen. En vooralsnog lijken er ook geen contra-indicaties te zijn.

Wanneer suppleer je MSM?

Denk hierbij aan:

• Oudere paarden
• Bij luchtweg klachten
• Wanneer er sprake is van darmklachten
• Paarden die ontstekingsgevoelig zijn en/of langzame wondgenezing laten zien
• Paarden die stijfheid vertonen of artrose klachten hebben (waarbij ze eventueel ook pijn ervaren)
• Bij gediagnosticeerde KPU
• Pseudo-Cushing
• Bij Insulineresistentie
• Ten tijde van de rui (als kuurvorm)

Hoeveel MSM geef je?

Het is dus een veelzijdig product wat voor veel verschillende doeleinden kan worden gebruikt. Maar hoe moet je het eigenlijk gebruiken, en hoeveel mag je ervan geven?

In onderstaand stukje gaan we uit van onze eigen MSM. Hiervoor geldt: De poeder is goed opneembaar, 100% natuurlijk en bevat geen suiker, kleur-, geur- en smaakstoffen.

Voor een paard van 600 kg raden we aan om 12 gram per dag te geven. Je mag voor een groter paard een aantal gram meer geven, en voor een klein paard een aantal gram minder.

Voor een pony van 300-400 kg raden we aan om 6 gram te geven per dag. Je kan natuurlijk altijd zelf kijken of je paard meer of minder nodig heeft in bepaalde uitzonderingssituaties.

Het beste kan je de poeder iets nat maken en mengen door de basisvoeding, wanneer je het droog geeft zakt het door het gewicht vaak naar de bodem, waardoor sommige paarden het laten liggen. Je kan het dus ook goed door een slobber mengen.

Ben je geïnteresseerd geworden in dit prachtige product met veelzijdige werkingen? Check dan onze MSM in de webshop (zie hieronder).

Bronnen

https://degroeneos.nl/4-meest-gestelde-vragen-diabetes-en-insulineresistentie/

https://www.orthokennis.nl/artikelen/msm-goede-pijnstiller

https://www.sohf.nl/nutrient/msm

https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/alternatief/120804-msm-zwavel-werkt-tegen-ontstekings-pijn-en-allergieen.html