Paardenmest is bij uitstek geschikt om mee te composteren. Het heeft namelijk een ideale Koolstof/Stikstof verhouding. Uiteraard heb je voor de volledigheid ook (eco)stal bedekking, oud/slecht ruwvoer en andere organisch materiaal nodig om een goede composthoop te creëren. Om een goede compost hoop te maken heb je dus groen en bruin materiaal nodig.
Groen materiaal: Verteert makkelijk en is nat
Bestaat uit:
- Bemest stalstrooisel
- Alle soorten mest
- Verse planten
- Maaisel
- GFT
- Keuken resten
- Thee en koffie prut
Bruin materiaal: Verteert langzaam en is droog
Bestaat uit:
- Onbemest stalstrooisel
- Oud/nat/gemorst hooi en stro
- Gedroogde planten
- Bladeren
- Takken
De juiste verhouding
- 2/3 groen en 1/3 bruin = Stikstofrijke compost, dit bevorderd de groei
- 1/3 groen en 2/3 bruin = Verbeterd de bodem structuur
Voor paardenweides is de verhouding 1/3 groen en 2/3 bruin het beste. Dit is omdat er relatief te veel belasting is voor de bodem, aangezien er in Nederland meestal te veel paarden op te weinig land staan. Door de structuur van de bodem te verbeteren ontstaat er op termijn ook groei, echter op een rustige en normale manier.
Omdat het lastig is om deze verhouding na te leven in ons land, is het niet erg als je van deze verhouding afwijkt. ( ½ Groen en ½ bruin is ook prima.) Over het algemeen hebben we geen tekort aan bruin materiaal. Onze paarden mesten de hele dag door! Om aan voldoende groen materiaal te komen is het ideaal om snoeiafval te verzamelen en te laten drogen. Wellicht kan je met buren, kennissen en vrienden een creatieve oplossing bedenken.
Het is soms ook verstandig om mest te laten afvoeren. Dit is vooral wanneer je te veel paarden op te weinig land hebt staan. Tuinders, boeren en particulieren kan je soms heel blij maken met een beetje paarden mest.
Aan de slag
- Begin op een plek waar je de ruimte hebt om een lang gerekte composthoop te maken. Let op dat je niet langs een buurman of slootkant werkt. Indien mogelijk ook op een plek waar al eerder is gecomposteerd.
- Leg op deze plek een aantal takken op de grond. Hierdoor zorg je ervoor dat er aan alle kanten voldoende zuurstof bij kan komen.
- Vervolgens ga je mest en andere materialen toevoegen aan de composthoop. Hierover later meer.
- Het composteer proces kan positief ondersteunt worden door Lava, Gesteente meel en Multi Task. Hierdoor worden zure aspecten gecompenseerd en micro organismen geholpen bij hun composteer taak.
- Als er eenmaal een kleine (langgerekte) hoop is ontstaan, kan je een aantal houten palen gaan ingraven. (Als de hoop zich gezet heeft, haal je deze er weer uit.) De palen voorkomen een te hoge kern temperatuur en zorgen voor voldoende zuurstof in het centrum. Je kan af en toe “roeren” met de palen om het gat weer wat ruimte te geven.
- Dek de hoop af bij extreme regen en sproei de hoop bij extreme droogte.
- Maak de hoop nooit hoger dan 1,5 meter.
De composthoop slinkt naar mate de tijd vordert. In de zomer verkrijg je in drie maanden goede compost en in de winter moet je ongeveer 6 maanden aanhouden. Zodra de omstandigheden gunstig zijn kan de compost op het land. Gunstige omstandigheden zijn vooral bij enigszins vochtig en warm weer. Maar eigenlijk kan het wel het hele jaar door, behalve als het vriest. De dieren kunnen gewoon op het land blijven staan, ook zal het gras niet verbranden.
Materialen aan de hoop toevoegen
Om een goede composthoop te maken, is er toevoer van materiaal nodig. Het liefst hebben we dit als een soort “lasagne” op de hoop. Want juist de diversiteit aan materiaal maakt dat het proces het beste verloopt. Hoe kan je dit dagelijks vormgeven:
- Begin met een laag oud/nat materiaal. Bijvoorbeeld stro uit de stal (de natte plek van de eco-stalling) of hooi wat geknoeid/ beschimmeld is. Leg dit voorin de kruiwagen.
- Schep vervolgens wat mest in de kruiwagen, tot de kruiwagen half vol is.
- Klap het gedeelte aan losse materiaal over de mest en schep een nieuwe laag mest in je kruiwagen.
- Vervolgens kan je weer een gedeelte met stal bedekking er boven op leggen. Maar je kan ook bladeren, takken, oude gedroogde planten, graspollen of ander materiaal er bij doen.
- Dit herhaal je tot je vind dat de kruiwagen vol genoeg is.
- Kiep de kruiwagen in 1 keer op de composthoop. En voilà de compost Lasagne is compleet.
Uiteraard kan je ook gewoon je kruiwagen vol mest scheppen en de lagen op de composthoop zelf creëren.
Tips&Trics
Als er bomen op of naast je perceel staan, haal dan in de herfst de bladeren zoveel mogelijk van het gras af (om verzuring tegen te gaan). Je kan deze goed gebruiken op de composthoop. Mocht je ruimte hebben, dan kan je de bladeren ook eerst laten drogen. Zo heb je, door het jaar heen, een voorraadje om de lagen in je kruiwagen of op de hoop te maken .
Heb je relatief veel bladeren, dan kan dit voor verzuring van de composthoop zorgen. Strooi dan wat extra Lava, gesteente meel of zeeschelpen kalk over de hoop. Dit compenseert het zuur van de bladeren.
In een goed composteer proces worden ziektekiemen vernietigd en de eitjes van parasieten verteerd.
Composteren mag! In principe zou je hierdoor je mest niet op een vloeistofdicht bodem hoeven op te slaan. Voor hobbymatige paardenhouders gelden wel minder strenge regels. Op de site van de overheid kan je meer lezen over de wetgeving omtrent mest.
Lees artikel 3.45 tot 3.49. http://wetten.overheid.nl/BWBR0022762/Hoofdstuk3/Afdeling34/345/Artikel345/geldigheidsdatum_31-07-2015
Ook staan de regels voor compostering vermeld: http://wetten.overheid.nl/BWBR0022762/Hoofdstuk3/Afdeling35/357/geldigheidsdatum_31-07-2015